برهان جایگشت علیه رئالیسم متافیزیکی

نویسندگان

سیدمحمدعلی حجتی

دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس سلمان پناهی

کارشناس ارشد فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

رئالیسم ایده ای است شهودی که عموم انسان ها آن را به طور صریح یا ضمنی پذیرفته اند. کم تر کسی هست که وجود اشیای مستقل از ذهن یا ارتباط میان صدق و اوضاع جهان را نپذیرد، اما چگونگی ارتباط زبان با واقعیت محل بحث های زیادی است. یکی از نظریاتی که با شهود ما سازگاری بیش تری دارد انطباق میان اجزای زبان با عناصر عالم خارج است؛ اما مانند بسیاری دیگر از ایده های شهودی با تدقیق در این مسئله، ایرادات مهمی به این تلقی ساده از انطباق میان جهان و زبان وارد می شود. هیلاری پاتنم، فیلسوف نام دار معاصر امریکایی، نوعی خاص از رئالیسم را که خود «رئالیسم متافیزیکی» (از این پس به اختصار، رئالیسم) می خواند و مدعی چنین دیدگاهی درباره ارتباط زبان و جهان است نقد می کند؛ وی در این راه از استدلال های مبتنی بر نظریه مدل نیز بهره می گیرد. نظریه مدل بخشی از علم ریاضیات است که روابط میان زبان و تعبیرهای زبان را بررسی می کند. متن حاضر سعی در توضیح، تحلیل، و نقد کم تر فنی و بیش تر شهودی «استدلال جایگشت» دارد که پاتنم علیه رئالیسم طرح کرده است. آن چه پاتنم در این استدلال سعی در نشان دادن آن دارد این است که مدلول یا مصداق عبارات زبان در نگاه رئالیستی قابل تثبیت شدن نیستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رئالیسم درونی: جایگزین پاتنم برای رئالیسم متافیزیکی

هیلاری پاتنم که زمانی خود از نمایندگان و مدافعان برجستۀ رئالیسم علمی و متافیزیکی به شمار می رفت، در اواسط دهه 1970م. به یکی از مخالفان سرسخت رئالیسم متافیزیکی مبدّل شد. او تعدادی استدلال را علیه ابعاد صدقی و هستی‌شناختی رئالیسم متافیزیکی طرح کرد و پس از کنار گذاشتن کامل آن، یک نظام فکری جدید موسوم به «رئالیسم درونی» را به عنوان جایگزین پیشنهاد کرد. ایراد اصلی پاتنم بر بُعد صدقی رئالیسم متافیزیکی ...

متن کامل

پاتنم، نسبیت مفهومی و رئالیسم متافیزیکی

یکی از مؤلفه‌های اصلی فلسفۀ پاتنم مخالفت با رئالیسم متافیزیکی است. بنا به قول مشهور، استدلال مبتنی بر نظریۀ مدل و استدلال مغز در خمره دو استدلالی هستند که پاتنم علیه رئالیسم متافیزیکی طرح کرده است. علاوه بر این دو، برخی معتقداند «پدیدۀ نسبیت مفهومی» پاتنم نیز استدلالی مستقل علیه رئالیسم متافیزیکی‌ست. پدیده‌ی نسبیت مفهومی وضعیتی‌ست که در آن، دو جمله‌ی ظاهراً ناهم‌خوان هم‌زمان صادق اند. در آثار مخ...

متن کامل

بررسى برهان معجزه نبودن در دفاع از رئالیسم علمى

صدق (تقریبى) نظریه ها یکى از مدعیات اساسى رئالیست هاست. در این مقاله ضمن بیان اهمیت این مسئله به ارائه و بررسى یکى از براهین مهم رئالیست ها، یعنى برهان معجزه نبودن در جهت دفاع از این ادعا خواهیم پرداخت و نشان مى دهیم که ایراد دورى بودن، با اتخاذ پشتوانه ى معرفت شناختى مناسب وارد نیست.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
منطق پژوهی

جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۴۳-۶۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023